آشنایی با انواع آجر و مشخصات فنی آن آجر

[فرشاد امن خانی]

انواع آجر و مشخصات فنی آن آجر

معمولاً آجر رسی معمولی مقاومت خوبی در برابر عوامل خورنده ندارد. خوردگی تدریجی آجر بکار رفته در پای دیوار، ضخامت مؤثر آن را کاهش می‌دهد و آن را آسیب‌پذیر می‌کند. امروزه متأسفانه در ساخت ملات‌های سیمانی به نسبت اختلاط توجه نمی‌شود. از ماسه‌هایی استفاده می‌شود که مقدار زیادی گردو غبار روی آن نشسته، از آب گل آلود استفاده شده است و یا برای دستیابی به کار پذیری لازم در طول مصرف مرتب به آن آب می‌افزایند.

در مقاومت دیوارهای آجری، دو مورد زیر نقش مهمی دارد:

زنجاب کردن، به طوری که اگر آجرها خوب زنجاب نشود، آب ملات را می‌مکد و ملات اصطلاحاً می‌سوزد. البته اگر آجر نیز از آب اشباع شده باشد، دیگر ملات به آن به اندازه کافی نمی‌چسبد. همچنین در این صورت مقداری از آب آجر به درون ملات منتقل می‌شود و نسبت آب به سیمان در ملات افزایش می‌یابد و ضمن ضعف در پیوند، از مقاومت آن کاسته می‌شود. بدین منظور، پاشیدن آب کافی روی آجر با قرار دادن آجر حدود ۲ دقیقه در آب کافی است.
دوغاب ریزی روی دیوارهای آجری که مقاومت دیوار را چندین برابر می‌کند. در تحقیقات به عمل آمده نشان داده شده است که مقاومت ضربه‌ای دیوار آجری می‌تواند تا حدود ۷۰ برابر افزایش یابد.

تقسیمات آجر:

نیمه: چون آجرهای امروزی از نظر ابعاد حدوداً نصف آجرهای خطایی که در اوایل قرن به ابعاد حدودی ۵ ×۲۵ ×۲۵ سانتی‌متر در سرتاسر ایران تولید و به مصرف می‌رسیدند می‌باشند، به آجرهای امروزی نیمه می‌گویند.
چارک: اگر آجر را از طول به دو نیمه مساوی قسمت کنیم به هر قسمت یک چارک می‌گویند.
کلوک: اگر آجر را از طول به چهار قسمت مساوی قسمت کنیم به هر قسمت یک کلوک می‌گویند.
سه‌قدی: سه چهارم طول آجر را یک سه قدی می‌خوانند.
قلمدانی: اگر آجر را از عرض در جهت طول به دو نیمه مساوی قسمت کنیم به هر نیمه یک قلمدانی یا گلدانی می‌گویند.
کلاغ پر: اگر از آجر منشوری که یک وجه آن یک عرض و وجه دیگر آن نصف طول آجر باشد جدا کنیم به باقی‌مانده کلاغ پر می‌گویند
الماسی: اگر از آجر دو منشور مساوی و متساوی‌الساقین که هر وجه آن‌ها نصف عرض آجر باشد به طور قرینه از عرض آجر جدا کنیم آجر الماسی به دست می‌آید.