حداقل تنش مجاز خاک زیر فنداسیون

[emispid]

برای طراحی یک سازه معمولی (در حد یکی دو طبقه)، در صورتی که هیچ گونه اطلاعات آزمایشگاهی از مشخصات خاک پروژه یا زمین های مجاور در دست نباشه به نظرتون در نظر گرفتن خاک بعنوان تیپ 3 و همینطور استفاده از جدولی که پیوست کردم برای تعیین تنش مجاز خاک میتونه روش مناسبی باشه؟

سلام
معمولا خاک مناطق کوچک جغرافیایی مشابهت کیفی با هم دارند لذا با مراجعه به معاونت عمرانی شهرداری منطقه ویا به دفتر فنی محله مورد نظر وسئوال کردن مقاومت خاک آن منطقه مشکلت حل می شود.مطمئن باشید چوابهایی که از روی حدس وگمان بنده یا دیگر دوستان بدهیم مبنای فنی درستی نخواهد داشت.

[siamak_meybodi]

با سلام.
البته در مناطق کوچک هم بعضا دیده شده است که مشخصات خاکها با هم تفاوتهایی دارند.
مسائل ژئوتکنیکی (موضوعات مربوط به خاک) بسیار پیچیده هستند.
حتما باید نتایج آزمایشگاهی موجود باشند.
اگر بنا به دلایلی دسترسی به نتایج آزمایشگاهی ممکن نبود ،بهتر است به دفاتر مهندسی نزدیک به پروژه مورد نظر مراجعه شود.
و از انها اطلاعات آزمایشگاهی خاک پروژه هایی که در اطراف پروژه مورد نظر برداشت شده است را درخواست کنیم.
بماند که احتمال بسیار وجود دارد که نتایج ازمایشگاه پروژه نزدیک شما با واقعیت خاک پروژه شما تفاوت داشته باشد.
در مناطق دور از شهر ،روستا ها و ... بستگی به منطقه دارد ،شاید مشخصات خاکها با هم مشابه باشند ،اما شاید در ان مناطق به دلیل ویژگی های جغرافیایی قنات وجود داشته باشد.سطح آب زیر زمینی هم موضوعی بسیار مهم است.
که خود موضوعی بسیار مهم است و باید برای این موضوع فکری اساسی کرد.
قرار گرفتن پی بر روی قنات موضوعی بسیار مهم است ،حتی اگر پی در کنار قنات هم قرار بگیرد باز هم مشکلاتی جدی بوجود می اورد.
شاید بتوان به راحتی گفت که قنات را پر میکنیم اما پر کردنش هم ساده نیست و کارشناس با تجربه ای در زمینه ی ژئوتکنیک می خواهد.
البته یکسری راهکار های تجربی وجود دارد برای مشخص کردن مقاوت خاک ،اما بستگی به شخصی دارد که این کار را انجام میدهد که بسیار بسیار باید با تجربه باشد.که بنده به هیچ عنوان توصیه نمیکنم.
بعضی از کارشناسان با تجربه با زدن چند گمانه به عمق حداقل ارتفاع ساختمان از نوع خاک مطلع میشوند.انها نظر دارند که خروجی های این گمانه ها خاک باشد موردی ندارد اما تکه پارچه یا اجر یا .... نباشد ،می توان روی مقاومت خاک حساب کرد.
سپس با تجربه ی بسیار بالای خود از نوع خاکهایی که از گمانه ها حاصل شده است حدودا مقاومت خاک را مشخص میکنند.
شنیده ام که خاک حاصل از گمانه را در سطلی میریزند و ان سطل را از ارتفاعی کم کم کج میکنند تا خاک کاملا از سطل خارج شود ،احتمالا خاک به شکل کوهی خواهد شد ،سپس زاویه ای که خاک از راس قله ی خود میسازد را اندازه گیری میکنند و مقدار فی را حدس میزنند.(استفاده از این راهکار ها به هیچ عنوان توصیه نمیشود و فقط جنبه ی اخباری دارد) راهکار های فوق را به شدت غیر اصولی میدانم.
همه ی این موضوعات را گفتم تا در جریان باشید اگر روزی ناظر پروژه ای شدید و پیمانکار یا هر شخص دیگری این راهکارهای تجربی را پیشنهاد داد ،به هیچ عنوان قبول نکنید و فقط نتایج آزمایشگاه را مد نظر قرار دهید.
نظر شخصی من آزمایش مکانیک خاک هست.
موفق باشید.

[amin sky]

سلام
میشه یکی برای فرمول تجربی بدست آوردن ضریب بستر خاک Ks=1.2qa ،یک رفرنس اعلام کنه و کسی میدونه پیشنهاد کی هستش
هر چی میگردم نمیتونم هیچ رفرنسی پیدا کنم ( فقط تو جزوه های آموزشی به استفاده از این مطلب اسرار شده!!)
یک جا خوندم که پیشنهاد باولز هستش ولی تو کتاب باولز همچین چیزی نیست

[amin sky]

کسی نمیتونه در این زمینه به من کمکی کنه؟

[mohammadmahdi2]

سلام.
در جلد دوم بتن مستوفی نژاد- فصل طراحی پی- من توی این کتاب توی قسمت طراحی پی نواری دیدم..

[atilacivil]

سلام
میشه یکی برای فرمول تجربی بدست آوردن ضریب بستر خاک Ks=1.2qa ،یک رفرنس اعلام کنه و کسی میدونه پیشنهاد کی هستش
هر چی میگردم نمیتونم هیچ رفرنسی پیدا کنم ( فقط تو جزوه های آموزشی به استفاده از این مطلب اسرار شده!!)
یک جا خوندم که پیشنهاد باولز هستش ولی تو کتاب باولز همچین چیزی نیست

سلام دوست عزیز برای اینکه نسبت به پارامتر فوق دید بهتری پیدا کنید بخشی از جزوه کلاسی خودم رو براتون اینجا میزارم. مطالعه بفرمائید. پیروز باشید

خاک موجود در زیر پی تکیه‌گاه پی تلقی می‌گردد. به عبارتی فونداسیون (پی) بر روی خاک قرار گرفته و بر آن تکیه کرده است. نقش خاک زیر فونداسیون در طراحی فونداسیون بسیار

حائز اهمیت است. همچنین نوع خاک موجود در زیر پی می‌تواند مستقیماً در طراحی فونداسیون تاثیرگذار باشد.
به جهت معرفی تکیه‌گاه خاک در برنامه سیف باید پارامتری به نام "مدول عکس‌العمل بستر" (Subgrade Reaction) معرفی گردد. این پارامتر را با KS نشان می‌دهند.
مقدار KS با توجه به رابطه KS=q/delta بدست می‌آید. در این رابطه q معرف ظرفیت باربری خاک بر حسب کیلوگرم‌بر‌سانتیمترمربع وdelta نشست زیر پی بر حسب سانتیمتر می‌باشد. بدیهی است که KS (ضریب واکنش بستر خاک) نیز بر حسب کیلوگرم بر سانتیمترمکعب است.
معمولاً مقدار ضریب واکنش بستر برای پی‌های سطحی با توجه به عمق استقرار آنها ؛ از آزمایش بارگذاری صفحه‌ای بدست می‌آید. در این آزمایش مقدار KS30 را برای صفحه‌ای مربعی با ابعاد یا دایره‌ای با قطر تقریباً 30 سانتیمتر محاسبه می‌کنند.
در این آزمایش صفحه مربعی گفته شده را در گودالی به عمق Df (همان عمق Df برای پی مورد نظر) به قطر حداقل 4B (B قطر یا بعد صفحه آزمایش) قرار می‌دهند. سپس بارگذاری با گام‌های یک چهارم بار نهایی ؛ توسط جک به صفحه اعمال می‌شود. قابل ذکر است که برای هر گام بارگذاری زمانی حدود یک ساعت در نظر می‌گیرند. این آزمایش را تا جایی ادامه پیدا می‌کند که یا خاک زیر پی گسیخته شود و یا نشست آنی در زیر صفحه ؛ به مقدار 5/2 سانتیمتر برسد. تصویر زیر آزمایش بارگذاری صفحه‌ای در محل و آزمایشگاه را نشان می‌دهد.

برای استفاده از نتایج آزمایش ؛ مقدار نشست (delta) و بار متناظر با هر جابجایی (P) را در جدولی ثبت می‌کنند. سپس بارهای متناظر را به تنش در زیر پی تبدیل نموده (q=P/A) و از آنجا نمودار delta – q را ترسیم می‌نمایند. حال با استفاده از نمودار بدست آمده به ازاء هر مقدار دلخواهی از q ؛ delta نشست متناظر با آن قابل تعیین است (و یا بالعکس).
لازم به ذکر است که نمودار delta – q ؛ نمودار تنش – نشست آنی می‌باشد. همانگونه که در ابتدا نیز بیان شد ؛ ضریب واکنش بستر حاصل نسبت این دو پارامتر است. در شکل زیر نمودار delta – q را مشاهده می‌کنید. تصویر این نمودار رو از پیوست همین پست دریافت کنید.

چنانچه نتایج آزمایش صفحه‌ای در دسترس نباشد ؛ می‌توان بر اساس رابطه تجربی و پیشنهادی باولز (Bowels) ؛ ضریب واکنش بستر را بدست آورد. مقدار حاصل از این رابطه تقریبی است . ولی برای کارهای کوچک و با اهمیت متوسط می‌توان به آن اکتفا نمود. این رابطه بصورت زیر پیشنهاد شده است :
KS = 0.4q S.F
در رابطه فوق پارامتر q همان ظرفیت باربری خاک (تنش مجاز خاک) است. همچنین مقدار ضریب اطمینان S.F نیز عددی مابین 5/1 تا 3 در پیشنهاد شده است. لذا با در نظر گرفتن بیشترین ضریب اطمینان یعنی 3 ؛ به رابطه زیر خواهیم رسید .
KS = 1.2qult
مقدار تنش مجاز خاک پروژه مورد نظر ما طبق گزارش مطالعات خاک ؛ برابر 27/2 کیلوگرم بر سانتیمترمربع گزارش شده است. لذا مقدار ضریب واکنش بستر برابر خواهد بود با kg/cm3 7/2. در تصویر زیر جدول نتایج گزارش مطالعات خاک محل پروژه مورد نظر ما را مشاهده می‌کنید.


عکس‌العمل مابین فونداسیون و خاک یکی از مسائل مهم و پیچیده در مهندسی عمران است. به دلیل چندفازی بودن محیط خاک و همچنین وجود متغیرهای وابسته با هم ؛ برآورد واقعی و دقیق فشار و نشست خاک حتی با دانش پیشرفته امروزی نیز کاری بس دشوار است. مسئله عکس‌العمل مابین فونداسیون و خاک قریب به 140 سال که مورد توجه محققین و مهندسین صاحب‌نظر قرار گرفته است. در این مدت مهندسان ژئوتکنیک و سازه برای تحلیل و طراحی فونداسیون‌های مستقر بر روی خاک از یک مدل ریاضی کلاسیک به نام "مدل وینکلر" استفاده می کنند. در مدل ریاضی وینکلر رفتار خاک بوسیله یک‌سری فنرهای خطی مستقل که به طور پراکنده در زیر پی قرار می‌گیرد ساده‌سازی شده است. ثابت این فنرها (KS) ؛ همان ضریب عکس‌العمل بستر خاک نامیده می‌شود و بصورت نسبت تنش تماسی در هر نقطه در زیر فونداسیون به نشست متناظر آن در همان نقطه تعریف می‌گردد.(نمودار‌–q).
بر اساس مفهوم فوق در نرم‌افزار Safe اثر بستر ارتجاعی خاک زیر فونداسیون‌ها توسط فنرهای سطحی مدلسازی می‌شوند و سپس مقدار KS از کاربر گرفته می‌شود تا به فنر‌های موجود در زیر فونداسیون تخصیص داده شود.
با استفاده از منوی Define و گزینه Soil Subgrade Properties‌.‌.‌. ؛ سختی این فنرها بر واحد سطح (مدول بستر خاک ؛ Ks) به برنامه معرفی می‌شود. لازم به ذکر است که مقدار این ضریب به نوع خاک ؛ ابعاد ناحیه بارگذاری شده ؛ شکل ناحیه بارگذاری شده و غیره . . . بستگی دارد. به طورنمونه باید به تاثیر ابعاد ناحیه بارگذاری شده اشاره داشت.
با تحقیقات و آزمایشاتی که در این سال‌های اخیر صورت گرفته است ؛ با افزایش ابعاد صفحه در آزمایش بارگذاری صفحه‌ای (یا افزایش ابعاد فونداسیون) شاهد کاهش ضریب واکنش بستر خواهیم بود. به عبارتی با افزایش عرض فونداسیون ؛ مقدار ضریب عکس‌العمل بستر خاک نیز کاهش می‌یابد. يكي از دلايل اين امرمي‌تواند آن باشد كه هرچه عرض فونداسيون افزايش می‌یابد ؛ اندازه حبابهاي تنش هم افزايش يافته و در نتيجه ميزان نشست كل پي هم افزايش خواهد یافت. افزايش نشست نيز به نوبه خود به منزله نرمتر شدن خاك و در نتيجه كاهش ضريب عكس العمل بستر خواهد بود
بنابراین بهتر است برای محاسبه دقیق‌تر ضریب واکنش بستر (KS) از رابطه‌ای که ترزاقی ارائه کرده است استفاده نمائیم. ترزاقی بر اساس آزمایشات انجام شده نشان داده است که با افزایش عرض صفحه (B) ؛ (K) کاهش می‌یابد. از آنجائیکه انجام آزمایش بارگذاری صفحه‌ای بر روی پی با ابعاد واقعی دشوار است ؛ ترزاقی روش زیر را برای خاک‌های دانه‌ای پیشنهاد نموده است.
در این روش ابتدا یک ضریب عکس‌العمل (K01) از طریق انجام آزمایش بارگذاری محلی با صفحه‌ای مربعی یا دایره‌ای به اندازه 30 سانتیمتر (یک فوت) تعیین می‌شود. برای یک پی طویل به عرض B (بر حسب متر) که بر روی بستری از خاک‌های دانه‌ای و بدون چسبندگی قرار گرفته باشد ؛ ضریب عکس‌العمل بستر (K0) ؛ برای این پی از رابطه زیر بدست ‌می‌آید:
K0 = [B+0.305/2B]^2*K01
همانگونه که در بالا ملاحظه می‌کنید ؛ این رابطه برای خاک‌های دانه‌ای مناسب است. لذا چنانچه در پروژه‌ای شاهد چنین خاکی بودیم ؛ می‌توانیم از رابطه فوق استفاده کنیم. به فرض مثال خاک اکثر نقاط تهران (مخصوصاً سمت غرب) خام دانه‌ای سمنته شده است. در تصویرهای زیر نمونه خاک شهر تهران را مشاهده می‌کنید.

بر اساس جدول ارائه شده در گزارش مطالعات خاک محل پروژه مقدار ضریب عکس‌العمل بستر صفحه 30*30 برابر 7/6 کیلوگرم بر سانتیمترمکعب پیشنهاد شده است. لذا اگر بر اساس رابطه پیشنهاد شده ترزاقی مقدار KS را بدست بیاوریم ؛ خواهیم داشت : (با فرض 120 سانتیمتر برای عرض پی نواری)
KS = [120+30.5/2120]^2*6.7= 2.6 Kg/cm3
چنانچه عرض فونداسیون را 120 سانتیمتر فرض کنیم ؛ مقدار ضریب واکنش بستر خاک برابر 6/2 کیلوگرم برسانتیمترمکعب بدست می‌آید. این مقدار باید از طریق دستور گفته شده به برنامه سیف معرفی شود. لازم است بدانید که مقدار پیش‌فرض ضریب واکنش بستر در یرنامه سیف برابر 2 کیلوگرم برسانتیمترمکعب است. در صورتیکه به نتایج آزمایشگاهی و حتی مقدار تنش مجاز خاک (ظرفیت باربری خاک) دسترسی نداشتید ؛ می‌توانید از مقدار پیش‌فرض برنامه استفاده نمائید.
در جدول گزارش مطالعات خاک محل پروژه مورد نظر ما که در صفحات پیش شاهد آن بودید ؛ مقدار ظرفیت باربری خاک (تنش مجاز خاک برای پی نواری با عرض 2متر و عمق 1 متر) برابر 27/2 کیلوگرم برسانتیمترمربع پیشنهاد شده است. چنانچه مقدار ضریب واکنش بستر را از رابطه پیشنهادی باولز بدست بیاوریم خواهیم داشت : (با فرض بیشترین ضریب اطمینان یعنی 3)
KS = 0.4q S.F = 0.4* 2.27* 3 = 1.2* 2.27 = 2.724 Kg/cm3
همانطور که مشاهده می‌کنید مقادیر بدست آمده از هر دو روش به هم نزدیک است و می‌توان از هر دوی آنها در طراحی فونداسیون مورد نظرمان استفاده کرد. در ادامه اعمال ضریب KS را در برنامه سیف مشاهده خواهید نمود. (مقدار KS برابر 2/6 کیلوگرم برسانتیمترمکعب به برنامه معرفی می‌گردد)

[amin sky]

atilacivil متشکرم بابت توضیحات جامع و زیباتون

[حمید فلاح منش]

با سلام و خسته نباشید خدمت استاد عزیز و بزرگوار جناب آقای امینی
بسیار ممنونم بابت توضیحات کامل شما

[amindec82]

سلام
میشه یکی برای فرمول تجربی بدست آوردن ضریب بستر خاک Ks=1.2qa ،یک رفرنس اعلام کنه و کسی میدونه پیشنهاد کی هستش
هر چی میگردم نمیتونم هیچ رفرنسی پیدا کنم ( فقط تو جزوه های آموزشی به استفاده از این مطلب اسرار شده!!)
یک جا خوندم که پیشنهاد باولز هستش ولی تو کتاب باولز همچین چیزی نیست

سلام دوست عزیز برای اینکه نسبت به پارامتر فوق دید بهتری پیدا کنید بخشی از جزوه کلاسی خودم رو براتون اینجا میزارم. مطالعه بفرمائید. پیروز باشید

خاک موجود در زیر پی تکیه‌گاه پی تلقی می‌گردد. به عبارتی فونداسیون (پی) بر روی خاک قرار گرفته و بر آن تکیه کرده است. نقش خاک زیر فونداسیون در طراحی فونداسیون بسیار

حائز اهمیت است. همچنین نوع خاک موجود در زیر پی می‌تواند مستقیماً در طراحی فونداسیون تاثیرگذار باشد.
به جهت معرفی تکیه‌گاه خاک در برنامه سیف باید پارامتری به نام "مدول عکس‌العمل بستر" (Subgrade Reaction) معرفی گردد. این پارامتر را با KS نشان می‌دهند.
مقدار KS با توجه به رابطه KS=q/delta بدست می‌آید. در این رابطه q معرف ظرفیت باربری خاک بر حسب کیلوگرم‌بر‌سانتیمترمربع وdelta نشست زیر پی بر حسب سانتیمتر می‌باشد. بدیهی است که KS (ضریب واکنش بستر خاک) نیز بر حسب کیلوگرم بر سانتیمترمکعب است.
معمولاً مقدار ضریب واکنش بستر برای پی‌های سطحی با توجه به عمق استقرار آنها ؛ از آزمایش بارگذاری صفحه‌ای بدست می‌آید. در این آزمایش مقدار KS30 را برای صفحه‌ای مربعی با ابعاد یا دایره‌ای با قطر تقریباً 30 سانتیمتر محاسبه می‌کنند.
در این آزمایش صفحه مربعی گفته شده را در گودالی به عمق Df (همان عمق Df برای پی مورد نظر) به قطر حداقل 4B (B قطر یا بعد صفحه آزمایش) قرار می‌دهند. سپس بارگذاری با گام‌های یک چهارم بار نهایی ؛ توسط جک به صفحه اعمال می‌شود. قابل ذکر است که برای هر گام بارگذاری زمانی حدود یک ساعت در نظر می‌گیرند. این آزمایش را تا جایی ادامه پیدا می‌کند که یا خاک زیر پی گسیخته شود و یا نشست آنی در زیر صفحه ؛ به مقدار 5/2 سانتیمتر برسد. تصویر زیر آزمایش بارگذاری صفحه‌ای در محل و آزمایشگاه را نشان می‌دهد.

برای استفاده از نتایج آزمایش ؛ مقدار نشست (delta) و بار متناظر با هر جابجایی (P) را در جدولی ثبت می‌کنند. سپس بارهای متناظر را به تنش در زیر پی تبدیل نموده (q=P/A) و از آنجا نمودار delta – q را ترسیم می‌نمایند. حال با استفاده از نمودار بدست آمده به ازاء هر مقدار دلخواهی از q ؛ delta نشست متناظر با آن قابل تعیین است (و یا بالعکس).
لازم به ذکر است که نمودار delta – q ؛ نمودار تنش – نشست آنی می‌باشد. همانگونه که در ابتدا نیز بیان شد ؛ ضریب واکنش بستر حاصل نسبت این دو پارامتر است. در شکل زیر نمودار delta – q را مشاهده می‌کنید. تصویر این نمودار رو از پیوست همین پست دریافت کنید.

چنانچه نتایج آزمایش صفحه‌ای در دسترس نباشد ؛ می‌توان بر اساس رابطه تجربی و پیشنهادی باولز (Bowels) ؛ ضریب واکنش بستر را بدست آورد. مقدار حاصل از این رابطه تقریبی است . ولی برای کارهای کوچک و با اهمیت متوسط می‌توان به آن اکتفا نمود. این رابطه بصورت زیر پیشنهاد شده است :
KS = 0.4q S.F
در رابطه فوق پارامتر q همان ظرفیت باربری خاک (تنش مجاز خاک) است. همچنین مقدار ضریب اطمینان S.F نیز عددی مابین 5/1 تا 3 در پیشنهاد شده است. لذا با در نظر گرفتن بیشترین ضریب اطمینان یعنی 3 ؛ به رابطه زیر خواهیم رسید .
KS = 1.2qult
مقدار تنش مجاز خاک پروژه مورد نظر ما طبق گزارش مطالعات خاک ؛ برابر 27/2 کیلوگرم بر سانتیمترمربع گزارش شده است. لذا مقدار ضریب واکنش بستر برابر خواهد بود با kg/cm3 7/2. در تصویر زیر جدول نتایج گزارش مطالعات خاک محل پروژه مورد نظر ما را مشاهده می‌کنید.


عکس‌العمل مابین فونداسیون و خاک یکی از مسائل مهم و پیچیده در مهندسی عمران است. به دلیل چندفازی بودن محیط خاک و همچنین وجود متغیرهای وابسته با هم ؛ برآورد واقعی و دقیق فشار و نشست خاک حتی با دانش پیشرفته امروزی نیز کاری بس دشوار است. مسئله عکس‌العمل مابین فونداسیون و خاک قریب به 140 سال که مورد توجه محققین و مهندسین صاحب‌نظر قرار گرفته است. در این مدت مهندسان ژئوتکنیک و سازه برای تحلیل و طراحی فونداسیون‌های مستقر بر روی خاک از یک مدل ریاضی کلاسیک به نام "مدل وینکلر" استفاده می کنند. در مدل ریاضی وینکلر رفتار خاک بوسیله یک‌سری فنرهای خطی مستقل که به طور پراکنده در زیر پی قرار می‌گیرد ساده‌سازی شده است. ثابت این فنرها (KS) ؛ همان ضریب عکس‌العمل بستر خاک نامیده می‌شود و بصورت نسبت تنش تماسی در هر نقطه در زیر فونداسیون به نشست متناظر آن در همان نقطه تعریف می‌گردد.(نمودار‌–q).
بر اساس مفهوم فوق در نرم‌افزار Safe اثر بستر ارتجاعی خاک زیر فونداسیون‌ها توسط فنرهای سطحی مدلسازی می‌شوند و سپس مقدار KS از کاربر گرفته می‌شود تا به فنر‌های موجود در زیر فونداسیون تخصیص داده شود.
با استفاده از منوی Define و گزینه Soil Subgrade Properties‌.‌.‌. ؛ سختی این فنرها بر واحد سطح (مدول بستر خاک ؛ Ks) به برنامه معرفی می‌شود. لازم به ذکر است که مقدار این ضریب به نوع خاک ؛ ابعاد ناحیه بارگذاری شده ؛ شکل ناحیه بارگذاری شده و غیره . . . بستگی دارد. به طورنمونه باید به تاثیر ابعاد ناحیه بارگذاری شده اشاره داشت.
با تحقیقات و آزمایشاتی که در این سال‌های اخیر صورت گرفته است ؛ با افزایش ابعاد صفحه در آزمایش بارگذاری صفحه‌ای (یا افزایش ابعاد فونداسیون) شاهد کاهش ضریب واکنش بستر خواهیم بود. به عبارتی با افزایش عرض فونداسیون ؛ مقدار ضریب عکس‌العمل بستر خاک نیز کاهش می‌یابد. يكي از دلايل اين امرمي‌تواند آن باشد كه هرچه عرض فونداسيون افزايش می‌یابد ؛ اندازه حبابهاي تنش هم افزايش يافته و در نتيجه ميزان نشست كل پي هم افزايش خواهد یافت. افزايش نشست نيز به نوبه خود به منزله نرمتر شدن خاك و در نتيجه كاهش ضريب عكس العمل بستر خواهد بود
بنابراین بهتر است برای محاسبه دقیق‌تر ضریب واکنش بستر (KS) از رابطه‌ای که ترزاقی ارائه کرده است استفاده نمائیم. ترزاقی بر اساس آزمایشات انجام شده نشان داده است که با افزایش عرض صفحه (B) ؛ (K) کاهش می‌یابد. از آنجائیکه انجام آزمایش بارگذاری صفحه‌ای بر روی پی با ابعاد واقعی دشوار است ؛ ترزاقی روش زیر را برای خاک‌های دانه‌ای پیشنهاد نموده است.
در این روش ابتدا یک ضریب عکس‌العمل (K01) از طریق انجام آزمایش بارگذاری محلی با صفحه‌ای مربعی یا دایره‌ای به اندازه 30 سانتیمتر (یک فوت) تعیین می‌شود. برای یک پی طویل به عرض B (بر حسب متر) که بر روی بستری از خاک‌های دانه‌ای و بدون چسبندگی قرار گرفته باشد ؛ ضریب عکس‌العمل بستر (K0) ؛ برای این پی از رابطه زیر بدست ‌می‌آید:
K0 = [B+0.305/2B]^2*K01
همانگونه که در بالا ملاحظه می‌کنید ؛ این رابطه برای خاک‌های دانه‌ای مناسب است. لذا چنانچه در پروژه‌ای شاهد چنین خاکی بودیم ؛ می‌توانیم از رابطه فوق استفاده کنیم. به فرض مثال خاک اکثر نقاط تهران (مخصوصاً سمت غرب) خام دانه‌ای سمنته شده است. در تصویرهای زیر نمونه خاک شهر تهران را مشاهده می‌کنید.

بر اساس جدول ارائه شده در گزارش مطالعات خاک محل پروژه مقدار ضریب عکس‌العمل بستر صفحه 30*30 برابر 7/6 کیلوگرم بر سانتیمترمکعب پیشنهاد شده است. لذا اگر بر اساس رابطه پیشنهاد شده ترزاقی مقدار KS را بدست بیاوریم ؛ خواهیم داشت : (با فرض 120 سانتیمتر برای عرض پی نواری)
KS = [120+30.5/2120]^2*6.7= 2.6 Kg/cm3
چنانچه عرض فونداسیون را 120 سانتیمتر فرض کنیم ؛ مقدار ضریب واکنش بستر خاک برابر 6/2 کیلوگرم برسانتیمترمکعب بدست می‌آید. این مقدار باید از طریق دستور گفته شده به برنامه سیف معرفی شود. لازم است بدانید که مقدار پیش‌فرض ضریب واکنش بستر در یرنامه سیف برابر 2 کیلوگرم برسانتیمترمکعب است. در صورتیکه به نتایج آزمایشگاهی و حتی مقدار تنش مجاز خاک (ظرفیت باربری خاک) دسترسی نداشتید ؛ می‌توانید از مقدار پیش‌فرض برنامه استفاده نمائید.
در جدول گزارش مطالعات خاک محل پروژه مورد نظر ما که در صفحات پیش شاهد آن بودید ؛ مقدار ظرفیت باربری خاک (تنش مجاز خاک برای پی نواری با عرض 2متر و عمق 1 متر) برابر 27/2 کیلوگرم برسانتیمترمربع پیشنهاد شده است. چنانچه مقدار ضریب واکنش بستر را از رابطه پیشنهادی باولز بدست بیاوریم خواهیم داشت : (با فرض بیشترین ضریب اطمینان یعنی 3)
KS = 0.4q S.F = 0.4* 2.27* 3 = 1.2* 2.27 = 2.724 Kg/cm3
همانطور که مشاهده می‌کنید مقادیر بدست آمده از هر دو روش به هم نزدیک است و می‌توان از هر دوی آنها در طراحی فونداسیون مورد نظرمان استفاده کرد. در ادامه اعمال ضریب KS را در برنامه سیف مشاهده خواهید نمود. (مقدار KS برابر 2/6 کیلوگرم برسانتیمترمکعب به برنامه معرفی می‌گردد)

چقدرعالی توضیح دادین
موفق باشین